Nước bọt là gì? Chức năng và khả năng sát trùng từ nước bọt
Nước bọt là gì?
Nước miếng hay còn gọi là nước dãi và nước bọt là chất tiết có dạng nhờn trong hay có bọt tiết ra từ các tuyến nước bọt vào miệng với nhiều công dụng khác nhau, quan trọng nhất là giúp việc nhai và tiêu hoá thức ăn trước khi nuốt, đồng thời điều hòa độ acid trong miệng giữ cho răng bớt sâu mòn.
Nước bọt được tiết ra từ các tuyến nước bọt
Thành phần nước bọt
Trung bình mỗi ngày con người tiết ra 1,5 L nước miếng.
- Na: 2 - 21 mmol/L
- K: 10 - 36 mmol/L
- Ca 1.2 - 2.8 mmol/L
- Mg 0.08 - 0.5 mmol/L
- Cl 5 - 40 mmol/L
- HCO3 2 - 13 mmol/L
- PO4 1.4 - 39
Dịch nhờn trong nước miếng gồm có mucopolysaccharide và glycoprotein
Các chất kháng trùng: thiocyanate, hydrogen peroxide
Các loại enzyme: Alpha-amylase lysozyme và lingual lipase.
Nước miếng con người còn có chất acid phosphatases A và B. Những chất này làm nước miếng có mùi hôi.
Chức năng
Dịch nhờn làm cộng việc nhai và làm trơn miệng và hầu để thức ăn dễ trượt qua và nuốt dễ hơn.
Các enzynmes:Amylaza tiêu hóa tinh bột trong nước bọt, Nước bọt tại pH 7,4 là hoạt động tốt nhất. Lingual lipase tác động tốt nhất tại pH 4.0 nên có tác dụng khi theo thức ăn vào dạ dày Lysozyme có chức năng tiêu hủy vi khuẩn
Nước bọt còn giúp giữ chất ngà cho răng Sau khi ăn uống chất acid được tạo ra khi vi khuẩn gây men bằng các chất đường và tinh bột trong miệng. Khi acid khiến pH trong miệng xuống dưới 5 có thể làm hủy mòn chất khoáng bọc răng Nước miếng giúp trung hoà độ acid và khi pH lên trên 5.5 ngà răng có thể được bồi khoáng.
Miệng khô và các vấn đề liên quan đến tuyến nước bọt
Khả năng sát trùng
Có nhiều người cho rằng nước miếng có khả năng sát trùng - và họ tin rằng khi có vết thương có thể dùng nước miếng liếm sạch như mèo, chó, nước bọt còn trị mụn
Các nhà khảo cứu tại đại học Florida ở Gainesville Hoa Kỳ khám phá ra chất đạm có tên gọi là yếu tố phát triển thần kinh trong nước miếng của chuột. Khi cho chất này vào vết thương, vết thương lành chóng hơn hai lần những vết thương không được cho chất ấy.
Nước miếng con người không có chất này. Tuy nhiên, nước miếng con người có các chất giúp chống vi sinh trùng như IgA tiết, lactoferrin, và lactoperoxidase.
Chưa có cuộc khảo cứu nào cho thấy đưa nước bọt lên vết thương có khả năng sát trùng ở con người.
